Chương Tám
Thiền Định
1.
Sau khi tinh tấn khởi công, ,
Kế là thiền định dốc lòng chuyên tu .
Tâm mà tán loạn lo âu ,
Dễ sa nanh vút não sầu vô minh .
2.
Tâm tán loạn do gần thân tộc ,
Cùng đắm mê thế tục phồn vinh .
Nên cần xa lánh tài danh ,
Ở nơi vắng vẻ quyết tình viễn ly .
3.
Tu là danh viễn lợi ly ,
Bà con xem tợ áng mây ngang trời .
Thực hành thiền quán không lơi ,
Tuân theo kinh giáo như lời dạy răn .
4.
Tuệ luôn phải theo liền tịnh chỉ ,
Mới dẹp tan não loạn mê si .
Trước tiên tịnh chỉ tu trì ,
Do lìa tham dục, định thì dễ an .
5.
Bản thân vốn đã vô thường ,
Mẹ cha dường thể lá vàng thu rơi .
Tái sinh đến cả ngàn đời ,
Cũng không gặp lại những người yêu thương .
6.
Chưa gặp họ, đương nhiên sầu khổ ,
Do não phiền nên khó định tâm .
Gặp rồi cũng phải ly tan ,
Rốt cùng đau khổ lai hoàn khổ đau .
7.
Hữu tình thực chất gì đâu ,
Mến yêu ngang trái thêm rầu lòng ta .
Đã mong giải thoát ta bà ,
Sao không dứt khoát lìa xa thân bằng .
8.
Đời vô nghĩa theo thương với nhớ ,
Những bà con như lá thu bay .
Vô thường quyến thuộc nào hay ,
Phá tan cơ hội chứng ngay chân thường .
9.
Hành vi như vậy ngu phàm ,
Khiến ta chắc đọa vào trong tam đồ .
Đã ly gia, hướng đường tu ,
Sao còn thân cận phàm phu mê lầm .
10.
Vừa phút trước bạn thân bè thiết ,
Đã giây sau hóa địch hóa cừu .
Vui chơi cũng chuốc oán thù ,
Không sao khiến kẻ phàm phu vừa lòng .
11.
Nếu mình thành thực khuyên can ,
Chẳng nghe thì chớ, nổi sân, xúi càn. .
Mình không theo, họ nổi sân ,
Sa vào ác đạo biết chừng nào ra .
12.
Đối với kẻ hơn ta ganh ghét ,
Với đồng hàng, không ngớt tranh đua .
Kiêu căng với kẻ kém thua ,
Trái tai nổi giận phàm phu khó gần .
13.
Bạn bầu với kẻ ngu phàm ,
Lại thêm cái lỗi luận đàm linh tinh .
Chê người khác, tự khen mình ,
Cùng bao nhiêu thói chẳng hiền thiện chi .
14.
Người chẳng lợi ích gì ta cả ,
Ta cũng không có lợi cho người .
Thân gần chỉ hại mà thôi ,
Vậy nên xa lánh những người phàm ngu .
15.
Gặp thì vui vẻ đón chào ,
Không thân mật quá, xã giao vừa chừng .
Hãy theo cách của chính nhân ,
Lạnh lùng như nước trăng rằm đêm thu .
16.
Như ong hút mật hoa nào khác ,
Khi ra ngoài vì pháp hóa duyên .
Xong xuôi việc hãy tịch nhiên ,
Như vừng trăng mới ghé hiên nhà người .
17.
Kẻ nào ôm thói ta đây ,
Nhiều tiền lắm của mọi người nể nang .
Thì khi chết đến kinh hoàng ,
Sợ sa ác đạo, khó toàn an vui .
18.
Vậy này ngu ý ta ơi ,
Sao còn tham luyến cuộc đời lợi danh .
Ham danh vướng lụy trần gian ,
Chuốc thêm thống khổ muôn vàn mai sau .
19.
Bậc trí chẳng màng đâu danh lợi ,
Rõ ham danh rước lấy đắng cay .
Kiếp sau nẻo ác đọa đày ,
Lợi danh bản chất mây bay cuối trời .
20.
Dù cho bạc chảy tiền rơi ,
Tiếng tăm lừng lẫy dưới trời trần gian .
Những danh cùng lợi đa đoan ,
Chẳng làm toại ý ta càng khổ tâm .
21.
Lời ca tụng đáng ham chi lắm ,
Khi có người hủy báng coi khinh .
Chê bai đâu đáng bực mình ,
Vì tôi cũng có người khen ấy mà .
22.
Chúng sinh trăm tính trăm nhà ,
Ngay chư Phật cũng khó mà làm vui .
Huống chi hèn mọn như tôi ,
Vậy nên xả mối lo người chê khen .
23.
Bần cùng bị miệt khinh hết chỗ ,
Giàu chuốc thêm tật đố ghét ganh .
Thói kia đâu phải lương bằng ,
Bạn bầu với chúng bình an nỗi gì .
24.
Phật từng dạy kẻ ngu si ,
Nếu không được lợi sầu bi nát lòng .
Vậy nên chớ bạn bầu cùng ,
Chỉ thêm bất ổn nhọc công sức mình .
25.
Làm bạn với cây rừng, chim chóc ,
Chẳng làm ta long óc inh tai .
Tâm luôn an lạc hòa hài ,
Đến bao giờ được ở nơi núi rừng .
26.
Bao giờ được ở động hang ,
Gốc cây tĩnh mịch, chùa hoang vắng người .
Nguyện nay cắt đứt duyên đời ,
Không còn tham luyến trần ai thân bằng .
27.
Bao giờ mới được dời thân ,
Đến nơi khoáng đạt thiên nhiên u nhàn .
Không tham chỗ tạm dừng chân ,
Tự do mặc ý dưỡng thần khoái sao .
28.
Bao giờ được chẳng lo cùng sợ ,
Ở rừng sâu chỉ có trời trăng .
Vật hèn trộm chẳng ghé trông ,
Độc cư thậm chí chẳng màng che thân .
29.
Bao giờ đến được thi lâm ,
Nhìn xương thây chết sinh tâm chán lìa .
Thân ta và bộ xương kia ,
Đồng là những thứ đi về hư vô .
30.
Thân này sẽ rồi ra vữa nát ,
Mùi hôi xông thú giật mình kinh .
Sói chồn cũng chẳng thèm tranh ,
Đấy là chung cục biến thiên thân này .
31.
Sống thì xương thịt liền ngay ,
Chết bèn phân tán chỗ này chỗ kia .
Tấm thân này đã chia lìa ,
Huống chi thân tộc bạn bè gần xa .
32.
Khi sinh cũng chỉ mình ta ,
Chết đi cũng một thân ta độc hành .
Ai san sẻ được với mình ,
Mà đeo quyến thuộc linh tinh ích gì .
33.
Như lữ khách đường dài không đắm ,
Chỗ dừng chân nghỉ tạm qua đêm .
Ai người muốn dứt tử sinh ,
Chẳng nên ái luyến gia đình bà con .
34.
Chờ khi quyến thuộc lương bằng ,
Theo sau khóc lóc còn mong nỗi gì .
Thân này đã hóa tử thi ,
Mới vào núi ở thì e muộn màng .
35.
Một mình độc trú sơn lâm ,
Lánh xa kẻ oán người thân chẳng kề .
Tự xem đã chết thân này ,
Thì khi chết thật còn ai khóc mình .
36.
Trong rừng vắng, bốn bề tĩnh mịch ,
Kẻ hại cùng thương tiếc đều không .
Dễ dàng an trú định tâm ,
An nhiên trút bỏ tấm thân bọt bèo .
37.
Ai người khổ hạnh học theo ,
Độc cư rừng núi ít điều phiền lo . ,
Thiên nhiên cảnh đẹp xinh sao .
Lắng yên tư tưởng lao xao rộn ràng .
38.
Niệm thế tục đã ngưng bỏ hết ,
Thì ta nên chuyên nhất tâm mình .
Đi vào tịnh chỉ tinh minh ,
Phá trừ mê muội dứt phiền não kia .
39.
Đời này cùng kiếp tương lai ,
Dục tham mang đến họa tai khôn lường .
Một đời bắt trói sát sanh ,
Kiếp sau địa ngục súc sinh sa vào .
40.
Trước mặt những ông tơ bà mối ,
Sao không hề sợ tội đa mang .
Khẩn cầu cho được một nàng ,
Mặc bao dị nghị tiếng tăm không cần .
41.
Dù nguy hiểm, cứ lần khân ,
Gia tài khánh kiệt bất cần kệ thây ,
Miễn là gái đẹp vào tay ,
Tiêu diêu khoái lạc sánh tày tiên ông .
42.
Trừ bộ xương, có gì nơi ấy ,
Chỉ vì đam mê gái đâm ngu .
Không còn tự chủ bản thân ,
Niết bàn thanh tịnh chẳng gần lánh xa .
43a.
Lúc đầu phải gan dạ lắm ,
Mới thò đầu để ngắm nhìn ta .
Vén khăn che mặt nàng ra ,
Thì nàng cúi mặt thẹn thùa ngó lơ .
43b.
Trước khi thân thể ra ma ,
Mặt nàng vẫn cứ phất phơ sau màn ,
Dù ai nhìn ngắm hay không ,
Cũng như lúc chết lụa hồng đắp lên .
44.
Dung nhan ấy ngươi từng mê đắm ,
Giữa rừng thây lặng ngắm mây trôi .
Quạ tha khăn phủ mất rồi ,
Sao ngươi thấy mặt rụng rời tránh xa .
45.
Xưa ai lén ngó mặt kia ,
Tận tình bảo vệ cũng vì ghen tuông .
Sao nay trước lũ quạ chồn ,
Ngươi không tranh thủ giữ luôn cho mình .
46.
Đã trông thấy thịt sình vữa nát ,
Chim thú đang giành giật nhau ăn .
Sao còn khó nhọc điểm trang ,
Vật kia vốn dĩ thức ăn quạ chồn .
47.
Bộ xương trắng gây kinh hồn ,
Khi nằm bất động không còn máu me .
Vậy sao ngươi chẳng gớm ghê ,
Nữ nhân linh hoạt như thây đứng ngồi .
48.
Ngươi tham thân ấy hồi mặc áo ,
Sao nay không còn áo không ham .
Nếu thây chết đã không màng ,
Thì sao thây sống yêu thương hết mình .
49.
Phân và nước bọt phát sinh ,
Từ nơi những thức uống ăn ngon lành .
Tại sao có thứ rẻ khinh ,
Thứ thì quý chuộng chẳng bình đẳng chi .
50.
Gối bông tơ sạch và êm ái ,
Không đủ làm khoái kẻ đa dâm .
Ưa mùi hương của nữ nhân ,
Hóa ra hôn ám hồn thần đảo điên .
51.
Kẻ ham dâm dục bảo rằng ,
Gối tuy mềm mại chẳng thành uyên ương .
Lại còn vì gối nổi sân ,
Vật mình vứt gối chẳng cần nữa chi .
52.
Nếu ngươi bảo của dơ không muốn ,
Vậy cớ sao ham muốn bộ xương .
Đang còn dính với thịt gân ,
Nơi người phụ nữ ngươi tầng ấp yêu .
53.
Ngày nào cũng trải bấy nhiêu ,
Những kinh nghiệm của khá nhiều uế dơ .
Nơi thân thể của chính ta ,
Sao còn tham hưởng túi da của người .
54.
Nếu ngươi bảo chỉ ưa ve vuốt ,
Thịt da mềm não nuột nữ nhân .
Vậy sao không khoái tấm thân ,
Khi thành bất động thức thần lìa xa .
55.
Vậy nên tâm thức nàng ta ,
Mới là đối tượng để mà đắm mê .
Nhưng tâm không thể vuốt ve ,
Ôm chi một khối chẳng hề tương can .
56.
Cũng không lạ khi ngươi chẳng rõ ,
Thân mọi người cái ổ uế dơ .
Không hay dơ uế thân ta ,
Mới là kỳ lạ mù lòa lắm thay .
57.
Này tâm tham những thối thây ,
Sao không tham đóa liên đài tinh khôi? .
Vừng triêu dương chiếu hoa khai ,
Lại đi tham một túi đầy nhiễm ô .
58-59.
Ngươi không muốn sờ vào đất uế ,
Sao mong sờ thân thể nhuốc nhơ .
Sinh từ tinh huyết thối tha ,
Chỗ mà thân ấy xuất ra cũng hèn .
60-61.
Con dòi bọ giữa đống phân ,
Khiến ngươi ghê tởm sao ham thân người .
Một nơi bất tịnh dẫy đầy ,
Do tham thân của mình người đều ưa .
62.
Những thực phẩm rau dưa khoái khẩu ,
Cơ thể này thẩm thấu bài ra .
Làm cho đại địa thối tha ,
Rõ ràng thân ấy bẩn dơ quá nhiều .
63-64.
Thân bất tịnh là điều rõ rệt ,
Còn nghi nên quan sát thây ma .
Hoặc xem thân bị xẻ cưa ,
Để trừ tham đắm thân ta thân người .
65.
Mùi hương thoảng đến mũi ngươi ,
Là hương của nước hoa người kia mang .
Chứ đâu có phải thể thân ,
Mà ngươi tham đắm cho rằng nó thơm .
66.
Nếu cái thân vốn thường hôi hám ,
Tốt hơn là đừng bám theo thân .
Sao còn bôi trát hoa hương ,
Dối mình gạt chúng thế gian lắm điều .
67.
Nếu thơm là của nước hoa ,
Thì thân thể ấy toát ra mùi gì .
Mùi hương khác với thân kia ,
Sao ham thân thể chỉ vì thơm tho .
68.
Cũng thân ấy không do trang sức ,
Tóc móng dài chẳng cắt, miệng hôi .
Sẽ làm khiếp đảm bao người ,
Có gì đáng để tâm ngươi tham nào .
69.
Dục tình gươm giáo hại tai ,
Không cho cùn nhụt, lại mài bén thêm .
Cái phường mê muội đảo điên ,
Đầy trong thiên hạ đáng phiền lắm thay .
70.
Chỉ một nắm xương ngoài nghĩa địa ,
Đủ khiến ngươi thấm thía vô thường .
Sao ngươi có thể hân hoan ,
Thấy xương di động lan tràn thành đô .
71.
Cái thân phụ nữ uế dơ ,
Làm cho tan nát cơ đồ nam nhi .
Chạy theo cát bụi đời ni ,
Kiếp sau còn đọa âm ty héo mòn .
72.
Tuổi ấu thơ chưa kham kiếm bạc ,
Lớn tiền đâu rước được cô nàng . ,
Đến khi cơ nghiệp vững vàng .
Cái già ập đến còn toan nỗi gì .
73.
Kẻ nghèo lao động mệt đừ ,
Để mong có được đồng dư hưởng nhàn .
Khổ thay tinh lực tiêu tan ,
Đêm về như tử thi lăn ngủ dài .
74.
Lại có kẻ trang đài lữ thứ ,
Vì mưu sinh chồng vợ rẽ chia .
Trải bao cay đắng ê chề ,
Mấy năm hồ dễ đi về gặp nhau .
75.
Có người ham lợi bán thân ,
Tha phương cầu thực gió trăng mấy mùa .
Tiền chưa có được đồng dư ,
Thân kia gió nghiệp đẩy đưa sa đà .
76.
Lại có kẻ đi ra làm mướn ,
Thân tôi đòi chẳng được tự do .
Cửa nhà sa sút đơn cô ,
Vợ lâm bồn giữa mả mồ đồng hoang .
77.
Phàm phu tham dục trói trăn ,
Tự lừa dối bảo nuôi thân kiếm tiền ,
Làm bao nghề nghiệp đảo điên ,
Hoặc đăng cửa lính sa trường bỏ thây .
78.
Vì tham dục có người tự sát ,
Bị giáo dài xuyên suốt ruột gan .
Hoặc là đoản kiếm sát thương ,
Hoặc cơn hỏa hoạn thiêu thân cháy nhà .
79.
Tham tiền trải lắm khổ đau ,
Làm ra cất giữ âu sầu tài hao .
Vì tiền tâm lực tiêu ma ,
Biết bao giờ mới thoát ra khổ này .
80.
Tham dục khổ não nhiều, vui ít ,
Chẳng khác nào con vật kéo xe .
Ruột sa nước mắt đầm đìa ,
Chỉ mong ngụm cỏ đỡ khi đói lòng .
81.
Lợi nhỏ này súc sanh dễ được ,
Chứ con người chật vật hết hơi .
Bôn ba góc biển chân trời ,
Tiếc thay hủy hoại thân người hiếm khan .
82.
Sắc tài rồi cũng tiêu tan ,
Đam mê khiến đọa muôn vàn khổ đau .
Vui giây lát khổ dài lâu ,
Súc sinh quỷ đói về sau đọa đày .
83.
Kham nhẫn một phần ngàn khổ ấy ,
Để tu hành cũng thấy vinh quang .
Dục tham luống chịu nhọc nhằn ,
Qua vô lượng kiếp chẳng mang lại gì .
84.
Lấy đau khổ để mà suy ,
Mới hay tham dục lắm bề tai ương .
Địch thù binh lửa không bằng ,
Hố sâu độc dược chẳng nhằm nhò chi .
85.
Vậy nên hãy chán chê thanh sắc ,
Vui núi rừng tranh chấp lánh xa .
Thân tâm chấm dứt bôn ba ,
Thì còn đâu nữa bi ca khổ sầu .
86.
Dưới trăng vằng vặc đêm thâu ,
Hương rừng phảng phất gió đầu thu êm .
Vui thay ẩn sĩ tâm thiền ,
Từ bi lan khắp hữu tình khổ đau .
87.
Dưới gốc cây hoặc ngôi nhà trống ,
Hoặc ở nơi hang động cô liêu .
Tung tăng mặc ý tiêu diêu ,
Chẳng còn sở hữu nên nhiều tự do .
88.
Lìa tham ái chẳng âu lo ,
Còn đâu vướng bận trâu bò ngựa xe .
Vương hầu khanh tướng thua xa ,
Thú vui ẩn sĩ rừng già đạm thanh .
89.
Sau thiền quán hại tai năm dục ,
Và quán về công đức yểm ly .
Đến phần tu quán bồ đề ,
Dứt tâm phân biệt người - ta rạch ròi .
90.
Trước tiên nên quán ta, người ,
Giống nhau ở chỗ tìm vui tránh phiền .
Nên cần thương cả chúng sinh ,
Cũng như thương bản thân mình thế thôi .
91.
Thân thể dù chân tay đủ thứ ,
Giữ chân tay đồng nghĩa lo thân .
Khổ vui khác mỗi cá nhân ,
Tìm vui tránh khổ vẫn hằng giống nhau .
92.
Khổ mà ta chịu nơi thân ,
Không gây tổn hại đến thân của người .
Nhưng vì xem khổ là tôi ,
Khó kham bởi ngã chấp nơi tâm mình .
93.
Khổ người chẳng liên can bản ngã ,
Nhưng lắng nghe tận đáy tim ta .
Thì ta sẽ thấy xót xa ,
Như mình đau khổ khó mà nhẫn kham .
94.
Khổ đau người, hãy xua tan ,
Và đem an lạc muôn vàn chúng sinh .
Ai ai cũng vốn như mình ,
Ưa vui ghét khổ hữu tình thói chung .
95-96.
Ta lẫn người đều mong vui sướng ,
Sướng vui sao muốn hưởng riêng mình .
Có ai muốn khổ vào thân ,
Sao ta chỉ tự che thân thoát nàn .
97.
Nếu người bảo : “ Chẳng tương quan ,
Khổ nơi người khác không quàng đến tôi ” .
Vậy thì nỗi khổ tương lai ,
Can chi hiện tại mà ngươi phải phòng .
98.
Nếu vì “ Khi chết mang thân khác ,
Thân tái sinh cũng khác thân này .
Sẵn sàng chấp nhận tương lai” ,
Ấy là tà kiến hại tai khôn lường .
99.
Bảo “ Ai khổ tự lo thân ,
Tôi không phải nó đâu cần chở che ” .
Vậy thì chân chẳng phải tay ,
Đáng ra tay chớ chở che chân mình .
100.
Nếu ngươi bảo “ Quả tình phi lý ,
Chỉ do tôi nắm lấy bản thân ” .
Vậy đừng chấp tự tha thân ,
Đấy là tà kiến phải cần bỏ đi .
101.
Chỉ do tương tục thời gian ,
Và năm uẩn kết hợp thành cái thân .
Thật không có tự tha nhân ,
Thì ai trừ diệt khổ nàn cho ai .
102.
“ Nếu kỳ thực không người chịu khổ ,
Thì ta người nào có khác nhau ” .
Nhưng đà thấy có khổ đau ,
Quyết trừ diệt chớ mè nheo ta người .
103.
Đừng nói “ Chẳng cần chi diệt khổ ,
Cho mọi người vì có thực đâu” .
Vậy thì khi bạn khổ đau ,
Cũng nên thây kệ như bao hữu tình .
104.
“ Vì sao nỗ lực phát sinh ,
Cái tâm bi mẫn khiến mình khổ thêm ” .
Thực khi thương khổ chúng sinh ,
Thì không còn có sầu riêng chút nào .
105.
Kẻ có lòng vị tha quảng đại ,
Thì sẽ vì tự lợi lợi tha .
Rước phiền đến bản thân ta ,
Để trừ thống khổ hằng sa hữu tình .
106.
TrongTam ma địa vương kinh ,
Nói về Bồ tát hi sinh cứu người .
Biết vua mưu hại cho ngài ,
Vẫn cam chịu để vạn người sống an .
107.
Quán bình đẳng, ai chuyên pháp đó ,
Sẽ ham trừ thống khổ thế gian .
Như thiên nga xuống đầm sen ,
A tì địa ngục hân hoan bước vào .
108.
Hiền nhân vui sướng rạt rào ,
Khi sinh chúng hết khổ đau, thoát nàn. .
Niềm vui như thể đại dương ,
Không còn đâu những tính toan riêng mình .
109.
Hãy mưu lợi ích tha nhân ,
Mà không tự đắc kiêu căng chút nào .
Không chờ quả tốt mai sau ,
Vui làm thiện nghiệp chẳng cầu lợi danh .
110.
Như ta tự giữ mình tránh khổ ,
Dù chỉ là đau khổ linh tinh .
Ta nên che chở hữu tình ,
Yêu người như thể yêu mình không hai .
111-112.
Giọt tinh huyết chẳng phải ta .
Nhưng ta quen thói chấp “ Ta, thân này ” .
Thân ta hoán vị thân người ,
Cũng thành không khó nếu dời thói quen .
113.
Tự thương thân gặp nhiều tai họa ,
Thương thân người phúc hóa hằng sa .
Hãy nên tu tập vị tha ,
Diệt trừ ngã chấp mới là an vui .
114.
Tay chân đồng một thân thôi ,
Một phần đau đớn cả người bất an .
Cuộc đời như một thể thân ,
Hữu tình cũng tợ tay chân ấy mà .
115.
Thân này vốn không ta, vô ngã ,
Ta lại quen nhìn nó của ta .
Sao không xem kẻ khác kia ,
Cũng dường như thể đấy là thân tôi .
116.
Hãy lo lợi ích muôn người ,
Như lo chính bản thân tôi sống còn .
Ai cần đền đáp, kiêu căng ,
Khi nuôi dưỡng chính thể thân của mình .
117.
Một lời nặng khiến mình khó nhẫn ,
Những đớn đau cẩn thận tránh xa .
Như ta thương bản thân ta ,
Hãy đem tâm ấy trải ra muôn người .
118.
Đại bi cứu hộ muôn loài ,
Quan âm bồ tát thương hoài chúng sinh .
Gia trì thánh hiệu thiêng linh ,
Trừ bao khiếp sợ hữu tình trầm luân .
119.
Dù thấy khó xin đừng thối chí ,
Mọi việc đều hóa dễ do quen .
Có người ta sợ nghe tên ,
Nhưng khi kề cận trở nên bạn hiền .
120.
Kẻ nào muốn tự cứu mình ,
Và bao kẻ khác khỏi vành khổ đau .
Tập quen tha, tự đổi trao ,
Ấy là bí quyết đi vào Vô sanh .
121.
Chỉ vì tham đắm tự thân ,
Mà sinh ra đủ muôn ngàn sợ run .
Nguồn lo ấy chính bản thân ,
Đáng nên giận nó cừu nhân đâu bằng .
122.
Vì bản ngã trăm mưu ngàn kế ,
Trị đói gầy lắm kẻ sát sinh .
Thú chim không chốn ẩn mình ,
Lại thêm trộm cướp nấp rình đường quan .
123.
Kẻ vì lợi lộc danh xưng ,
Hại cha giết mẹ lương tâm không còn .
Trộm Tam bảo vật bán luôn ,
Gieo nhân địa ngục muôn vàn khổ đau .
124.
Kẻ thông minh ai nào thiển cận ,
Bảo hộ và cưng dưỡng tấm thân .
Chỉ nên xem nó cừu nhân ,
Dễ đưa ta đến mười tầng âm ty .
125.
Nếu cho hết tôi còn gì ,
Đây là cửa quỷ lối suy nghĩ này .
Đường đi lên cõi lành thay ,
Là tâm nghĩ tưởng của này để cho .
126.
Ai vì bản thân ta hại chúng ,
Sẽ sa vào rẻ rúng khổ đau .
Vì người chuốc lấy thương đau ,
Thì bao nhiêu việc cũng mau viên thành .
127.
Muốn mình ở tuốt trên cao ,
Sẽ rơi vào chốn vực sâu thấp hèn .
Hạ mình nâng kẻ khác lên ,
Thì sinh đến cõi nhân thiên tốt lành .
128.
Sai người phục dịch cho mình ,
Mai sau chịu cảnh rẻ khinh tôi đòi .
Hậu người để bạc phần tôi ,
Sẽ thành vương tước sống đời cao sang .
129.
Bao nhiêu hạnh phúc trần gian ,
Ấy do xả kỷ lợi nhân mà thành .
Bao nhiêu thống khổ lênh đênh ,
Đều do ích kỷ mong mình sướng thôi .
130.
Cần chi nói lắm lời, quá rõ ,
Kẻ phàm ngu chỉ biết có ta .
Đấng Mâu ni lợi muôn nhà ,
Xem hai nẻo ấy khác xa muôn trùng .
131.
Nếu không gác hạnh phúc mình ,
Để lo quần chúng khó thành tu nhân .
Ngôi cao chánh giác vô phần ,
Ở trong sinh tử cũng không an nào .
132.
Tạm gác chuyện đời sau để đó ,
Riêng đời này chịu khó có công .
Không vì kẻ khác hết lòng ,
Thì sao thành tựu uớc mong riêng mình .
133.
Lợi tha được phúc cho mình ,
Không làm như thế ắt mình kém vui .
Hại người chuốc lắm khổ xui ,
Kẻ ngu chắc phải làm mồi nạn tai .
134.
Bao nhiêu tai họa ở đời ,
Hãi hùng khốn khổ đêm dài bất an .
Đều do chấp ngã thương thân ,
Ác ma ăn hại ta cần để chi .
135.
Khi ma ngã chấp chưa trừ ,
Thì ta vẫn khổ đau như thuở nào .
Chưa quăng bó lửa trên tay ,
Đừng hòng nó chẳng cháy lây thân mình .
136.
Hãy đình chỉ ác hành tự hại ,
Với hữu tình mang lại an vui .
Thương người như thể thân tôi ,
Thì kho hạnh phúc trên đời chứa chan .
137.
Với tâm nên tự nhủ rằng ,
Từ đây ta thuộc của toàn chúng sinh .
Chuyên mưu lợi ích hữu tình ,
Ngoài ra việc đó không nên nghĩ gì .
138.
Mắt này với tứ chi thân thể ,
Từ nay không dùng để lợi riêng .
Không làm tổn hại chúng sinh ,
Bằng thân kia đã hiến mình lợi tha .
139.
Thân tài sản thảy mang ra ,
Để làm lợi lạc muôn nhà xung quanh .
Luôn luôn tôn trọng hữu tình ,
Giúp ta mau chóng viên thành quả tu .
140.
Cách thiền quán như sau hoán đổi ,
Địa vị tôi đổi với ba người .
Thấp bằng cao quý hơn tôi ,
Quán ba tâm trạng ba người nói trên .
141.
Trước là tâm trạng ghét ghen ,
Của người tự thấy thấp hèn hơn tôi .
“ Bao nhiêu hạnh phúc trên đời ,
Đều quy thân nó còn tôi không gì ” .
142.
“ Ta lao động mệt đừ vất vả ,
Kia an nhàn thư thả tấm thân .
Kia thì danh dự vẻ vang ,
Ta thì khốn đốn thân tàn danh hư ” .
143.
“ So vài kẻ, nó còn thua ,
Và ta cũng trội hơn xa lắm người .
Ta đây đâu phải bất tài ,
Đương nhiên ta cũng có vài điểm son ” .
144.
“ Sở dĩ ta không tròn giới kiến ,
Ấy đều do phiền muộn xui nên .
Đáng y ra mặt bạn hiền ,
Giúp ta tiến thủ không phiền khó khăn ” .
145.
“ Kẻ kia chẳng giúp ta cùng ,
Lại còn khi dễ, ôi lòng xấu xa .
Y dù có lắm tài ba ,
Cũng đâu ích lợi cho ta chút gì ” .
146.
“ Y không xót kẻ ngu si .
Kẹt nơi cửa ngục a tỳ gớm ghê .
Chỉ ra ngoài để tự khoe ,
Muốn tranh thắng với ai kia trí hiền ” .
147.
Đây tâm lý kẻ ngang hàng ,
“ Kia là người kể ngang bằng như tôi .
Tôi cần vượt nó xa vời ,
Về danh tài lợi tay đôi tranh hùng ” .
148.
“ Ta sẽ tự tuyên dương công đức ,
Khiến danh mình vang khắp gần xa .
Và dìm công trạng kẻ kia ,
Không ai được biết chút gì mảy may ” .
149.
“ Lỗi lầm ta hãy nên giấu kỹ ,
Để mọi người kiêng nể ta hơn .
Chỉ riêng ta được cúng dường ,
Không cho kẻ ấy được phần lợi danh ” .
150.
“ Mong sao y gặp tai nàn ,
Bôn ba lưu lạc chẳng phần yên vui .
Bị người trào lộng chê bai ,
Bị người quở trách mới hài lòng ta ” .
151.
Cuối cùng kẻ hơn ta lại nghĩ ,
“ Dung mạo ta tài trí giàu sang .
Kẻ kia sao dám tranh hơn ,
Rõ điên thực tợ tôm tranh với rồng ” .
152.
“ Khi nghe đại chúng đồng thanh ,
Ngợi ca công đức của mình ta đây .
Thì ta sung sướng ngất ngây ,
Lông mao dựng đứng nổi gai khắp người ” .
153.
“ Ta sẽ đoạt của y tài sản ,
Nếu y làm thuê mướn cho ta .
Chỉ bao vừa đủ ấm no ,
Còn dư chiếm hết khỏi lo y giàu ” .
154.
“ Phải làm y mãi lo âu ,
Mất ăn mất ngủ khổ sầu liên miên ” .
Chính do chấp ngã hại mình ,
Ở trong sinh tử chịu nghìn đớn đau .
155.
Hỡi tâm vì muốn lợi riêng ,
Trải vô số kiếp lưu linh nhọc nhằn .
Nhưng sao thống khổ càng tăng ,
Đều do ngã ái ngươi hằng chưa buông .
156.
Nay đổi lại nên vâng lời Phật ,
Tận tâm làm lợi lạc quần sanh .
Như lai luôn nói lời chân ,
Vâng theo giáo lý trăm phần yên vui .
157.
Nếu ngươi từ trước đến nay ,
Luôn hành như thế đâu hay khổ hoài .
Dù chưa chứng Phật Như lai ,
Cũng không đến nỗi lạc loài trầm luân .
158.
Từ tinh chất của mẹ cha ,
Sao ngươi có thể chấp là thân tôi .
Vậy thì với kẻ khác ngươi ,
Cũng nên cho chính thân tôi thể đồng .
159-160.
Thử xem hoán đổi thực không ,
Của mình lấy hết biếu không cho người .
Sẻ san lợi lộc an vui ,
Quan tâm mọi kẻ hết người ghét ganh .
161.
Ta nên bỏ hạnh phúc mình ,
Chịu thay thống khổ thường hành lợi tha .
Xem từng tâm niệm của ta ,
Xét tìm lầm lỗi để mà sửa sai .
162-163.
Tội kẻ khác ta hay nhận thế ,
Lỗi nhỏ mình không thể bỏ qua .
Tán dương tiếng tốt người ta ,
Đức mình ẩn giấu khó mà ai hay .
164.
Tự thân nhiều lỗi xưa nay ,
Công lao chẳng đủ cho người ngợi khen .
Vậy nên giữ phận thấp hèn ,
Luôn hầu hạ chúng tợ tên nô tỳ .
165.
Bởi trước đây tôi thường ích kỷ ,
Làm việc gì cũng hại chúng nhân .
Nên nay vì muốn ăn năn ,
Tôi nguyền lãnh hết khó khăn cho người .
166.
Khi tu hoán vị mình người ,
Chớ nên lộ vẻ ta đây, ngoan cường .
Như dâu mới đến nhà chồng ,
Hành vi nhút nhát nói năng rụt rè .
167.
Hạnh lợi tha kiên trì chớ xả ,
Luôn giữ gìn tất cả chúng sinh .
Chế tâm tham dục hiện hành ,
Nếu quên giữ giới tự mình răn tâm .
168.
“ Hỡi này tâm ý ta ơi .
Đã nghe giáo giới, cứ lơi tu hành ,
Thì bao tội lỗi, coi chừng ,
Chỉ do ngươi chịu chớ đừng trách ai ” .
169.
“ Từ trước ta bị ngươi khống chế ,
Trở thành người ích kỷ kiêu căng .
Hại kia thấy đã rõ ràng ,
Ta nay quyết đập tan tành thói hư ” .
170.
“ Từ nay tất cả tâm tư ,
Từ ích kỷ đến lợi tha chuyển thành .
Vậy ngươi hãy rán tuân hành ,
Quên thân thể với chúng sanh hết lòng ” .
171.
“ Nếu ta đã buông lung lơ đễnh ,
Chưa đem ngươi phụng hiến hữu tình .
Thì ngươi, tâm ý tinh ranh ,
Chắc đem ta bán mười thành âm ty ” .
172.
“ Trải qua vô số kiếp kỳ ,
Ta luôn điêu đứng cũng vì tâm đây .
Chỉ lo ích kỷ riêng tây ,
Nay ta quyết dẹp họa tai khôn lường ” .
173.
“ Nếu ngươi còn tự tiếc thân ,
Chớ nên chấp ngã, lần khân lo mình .
Nhớ luôn thương giúp hữu tình ,
Ấy là ngươi tự thương mình đấy thôi ” .
174.
“ Đãy da thối ngươi càng che chở ,
Càng nâng niu phục vụ tấm thân .
Thì càng khiến nó trầm luân ,
Đọa vào thống khổ muôn phần đáng thương ” .
175.
Dục tham vẫn cứ leo thang ,
Trong khi thân thể ngày càng suy vi .
Làm sao thỏa mãn tham kia ,
Chủ toàn cõi đất cũng chưa thỏa lòng .
176.
Theo tham dục bao giờ mới mãn ,
Chỉ chuốc thêm thất vọng não nề .
Nhưng người không ước mong chi ,
Thì bao hạnh phúc tràn trề như mưa .
177.
Hưởng nhiều tăng sự tham thân ,
Chớ nên cho túi da thân đủ đầy .
Vật ưa thích cũng không ôm ,
Tâm mà được thế, quý hơn kho tàng .
178.
Thân bất tịnh đáng nên kinh hãi .
Duy chỉ là một khối vô tri .
Do tâm thúc giục chuyển di .
Chết ra tro bụi chấp gì thân tôi .
179.
Dù còn sống hoặc ra ma ,
Cái thân chỉ một túi da vô tình .
Sao si chấp nó là mình ,
Sao không xả hết hợm mình kiêu căng .
180.
Do phụng thị tấm thân túi thịt ,
Chịu vô vàn bao xiết khổ đau .
Cần chi tức giận, tham cầu ,
Khi thân ấy chẳng khác nào khúc cây .
181.
Dù ta tận lực chở che ,
Hay là phó mặc chim tha thú vồ .
Thân kia có giận, vui đâu ,
Sao ta vì nó chuốc vào tham sân .
182.
Khen thân nào khiến thân mừng ,
Chê thân nó cũng chẳng từng giận chi .
Cái thân vô giác vô tri ,
Cần chi lao nhọc chỉ vì nó thôi .
183.
“ Ai ưa thích cái thân này ,
Chính là bạn tốt khiến tôi yêu vì ” .
Mọi người vẫn ái tự thân ,
Sao ngươi tất cả không từng mến ưa .
184.
Hãy quên mình, sống cho đại chúng ,
Lìa tham thân, phụng thị muôn người .
Thân này có lắm họa tai ,
Nhưng là lợi khí nếu hay giúp đời .
185.
Lối hành xử của kẻ ngu ,
Từ nay chán bỏ chỉ theo trí hiền. .
Dẹp tan giải đãi thùy miên ,
Tuân theo Giáo huấn cần chuyên tu trì .
186.
Như Con Phật đấng từ bi ,
Tôi nguyền hoàn tất những gì phải lo .
Nếu không tinh tấn chuyên tu ,
Bao giờ ra khỏi ngục tù khổ đau .
187.
Muốn trừ chướng ngại cho tu tập ,
Phải tránh xa nẻo ác đường tà .
Thường theo chính đạo Thích ca ,
Chuyên tâm tu học pháp Tam ma đề
No comments:
Post a Comment